Συνέντευξη του Α. Ταξιλδάρη

 Ο Σύλλογος «Περπατώ» και το όραμα για μία κοινωνία ίση και προσβάσιμη για όλα τα

άτομα

Ο σύλλογος «Περπατώ» , έχει ως έδρα του την Κομοτηνή και ως όνειρο του μια

προσβάσιμη κοινωνία για όλα τα άτομα με αναπηρία. Μάλιστα, η επιτυχία του έργου του

Συλλόγου αποτυπώθηκε στη διάκριση της Κομοτηνής το 2021 ως μιας από τις πιο

προσβάσιμες πόλεις στης Ευρώπη. Στις 6/12/2023, ο πρόεδρος του Συλλόγου και

παραολυμπιονίκης Α. Ταξιλδάρης παραχώρησε συνέντευξη στους μαθητές και Junior

European Ambassadors του 2 ου ΓΕΛ Κομοτηνής, σχετικά με το έργο του Συλλόγου καθώς και

την ανάγκη διαρκούς ενίσχυσης της προσβασιμότητας.

Η προσβασιμότητα στην Κομοτηνή : Προκλήσεις και Προοπτικές

Όπως ανέφερε ο ίδιος, ο σύλλογος από την ίδρυσή του το 2002 έως και σήμερα, κατάφερε

σε μεγάλο βαθμό να πετύχει μια προσβάσιμη κοινωνία και να στηρίζει συνεχώς τα άτομα

με αναπηρία, γεγονός που ευνοήθηκε από τα γεωγραφικά χαρακτηριστικά της Κομοτηνής,

την ύπαρξη πολλών φοιτητών και κυρίως την πολυπολιτισμικότητα της πόλης μας. Παρόλα

αυτά, επισημαίνει ότι εκτός από το υλικό κομμάτι (ράμπες, προσβάσιμα κτήρια κ.λπ.) είναι

εξίσου σημαντική η εκπαίδευση της κοινωνίας να αποδέχεται ως μέρος της ποικιλομορφίας

της τόσο τα άτομα με σωματικές αναπηρίες όσο και αυτά με ψυχικές ή αισθητηριακές. «Δεν

φταίει», είπε ο κ. Ταξιλδάρης, «το σώμα μας που δεν συμμετέχουμε επί ίσοις όροις στα

κοινά μιας πόλης, της κοινωνίας, αλλά το ότι δεν είναι η κοινωνία μας ανοιχτή και

προσβάσιμη για όλους. Δεν φταίει δηλαδή το ότι εγώ κάθομαι στο αμαξίδιο. Εγώ πρέπει να

μάθω να ζω με το αμαξίδιό μου αλλά και η κοινωνία θα πρέπει να γίνει πρόσβασιμη και

ανοιχτή ώστε να αποδεχτεί εμένα ως χρήστη αναπηρικού αμαξιδίου».

Επομένως, οι προκλήσεις είναι πολλές. Όταν ο Πρόεδρος του Συλλόγου ρωτήθηκε σχετικά

με τον βαθμό προσβασιμότητας, τόνισε χαρακτηριστικά : «Αυτή τη στιγμή στην Κομοτηνή

ακόμα παλεύουμε να πετύχουμε την πλήρη προσβασιμότητα στα αυτονόητα.

Συγκεκριμένα, πρέπει να γίνουν έργα προκειμένου να υπάρξει η πλήρης προσβασιμότητα

στις δημόσιες υπηρεσίες, στις συγκοινωνίες κ.ά. , κάτι που θεωρείται δεδομένο για μια

προσβάσιμη πόλη σύμφωνα με ευρωπαϊκά πρότυπα. Ταυτόχρονα, όμως, η

προσβασιμότητα πρέπει να αφορά και το πολιτιστικό περιεχόμενο με την παροχή

δυνατοτήτων , όπως η διερμηνεία για κωφούς, η ηχητική περιγραφή για τυφλούς σε

συναυλίες, σε θέατρα, σε μουσεία. Επιπλέον, είναι απαραίτητη και η τήρηση του

πολεοδομικού νόμου όσον αφορά την προσβασιμότητα των επιχειρήσεων και γενικότερα

των κτηρίων. Κατά τον Α. Ταξιλδάρη, σήμερα η κοινωνία μας απέχει ακόμα από το όραμα

της πλήρους προσβασιμότητας και πρέπει συνεχώς να προσπαθούμε να βελτιώσουμε τις

συνθήκες,. «Έχουμε πάρα πολύ δρόμο να διανύσουμε.», είπε χαρακτηριστικά.

Η ΠΡΟΣΦΟΡΑ ΤΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ «ΠΕΡΠΑΤΩ»

Η γέννηση του συλλόγου «Περπατώ» και ο σκοπός του

Ο σύλλογος «Περπατώ» ιδρύθηκε το 2002.Μια παρέα συναναπήρων, τον Σεπτέμβριο του

ίδιου χρόνου, συμπεριλαμβανομένου και του Α. Ταξιλδάρη, πήρε την αποφάση να κάνει

μια αρχή. Χωρίς να φαντάζεται όμως την εξέλιξη του συλλόγου. Ο Πρόεδρος του Συλλόγου

υπογραμμίζει: «Ήτανε στην αρχή ένα ντοσιέ και τώρα έφτασε να είναι ένα τριώροφο κτίριο

που είναι παραχωρημένο από το δήμο Κομοτηνής».

Αναφορικά με τους στόχους του Συλλόγου, δήλωσε πως είναι δύο. Πρώτο μέλημα του είναι

να βρίσκεται δίπλα στα άτομα με αναπηρία, να τους πληροφορεί για τα δικαιώματά τους

και τις ανάγκες τους και να πετύχει ό,τι δεν γινόταν τόσα χρόνια. Την οργάνωση, δηλαδή,

της δυναμικής που υπήρχε γενικότερα στην πόλη μας αλλά δεν γνώριζε πως να βοηθήσει τα

ίδια τα άτομα με αναπηρία. Ο δεύτερος στόχος, είναι η βελτίωση της προσβασιμότητας

στην Κομοτηνή. Εκτός από την άσκηση πίεσης για τεχνικές αλλαγές στην πόλη,

υλοποιήθηκαν προγράμματα στα σχολεία, όπως παραολυμπιακή μέρα, πολιτιστικές

δράσεις, βελτιώνοντας την αντίληψη που είχε η κοινωνία για την αναπηρία. «Αυτό άλλωστε

είναι η διαφορά σε σχέση με τις άλλες πόλεις ως προς την προσβασιμότητα της Κομοτηνής,

όχι τόσο ότι έχουμε περισσότερες ή λιγότερες ράμπες μέσα στην πόλη», επισήμανε ο κ.

Ταξιλδάρης.

Πόση σημασία έχει ένας αριθμός;

Καμία! «Ο αριθμός των μελών (του συλλόγου) ποτέ δεν με ενδιέφερε», δηλώνει εμφατικά ο

Α. Ταξιλδάρης. Ο Σύλλογος «Περπατώ» αριθμεί βέβαια πάνω από 300 μέλη. Εξηγώντας

γιατί δεν έχει σημασία ο αριθμός των μελών του Συλλόγου ανέφερε ότι σύμφωνα με

υπολογισμούς της Eurostat, πανευρωπαϊκά φαίνεται οι ανάπηροι άνθρωποι να ανέρχονται

στο 15%. Στην πραγματικότητα, όμως, τα εμποδιζόμενα άτομα, όπως μια μητέρα με το

καρότσι του παιδιού της, ένας άνθρωπος με κάταγμα, που χρησιμοποιούν οποιοδήποτε

είδος πρόσβασης, είναι πάνω από 85%. Σύμφωνα με μία άλλη έρευνα, πάνω από το 90%

των δομών που καθιστούν ευκολότερη την προσβασιμότητα, χρησιμοποιούνται από όλους.

Για παράδειγμα, μία ράμπα ή ένας ανελκυστήρας είναι η ευκολότερη επιλογή για τους

περισσότερους, ακόμα κι αν δεν τα έχουν ανάγκη. Επομένως, όπως τονίζει ο ίδιος «Είναι

θέμα πολιτισμού η προσβασιμότητα κι όχι θέμα ποσοστών, στατιστικών και αριθμών».

Η λειτουργία του συλλόγου «Περπατώ» και οι παροχές προς τα μέλη του

Ο σύλλογος «Περπατώ» είναι ένας μη κερδοσκοπικός οργανισμός, που διοικείται από ένα

επταμελές συμβούλιο που εκλέγεται κάθε δύο χρόνια από μία γενική συνέλευση. Κάτω από

την ομπρέλα αυτού του διοικητικού συμβουλίου που έχει ο σύλλογος βρίσκονται τρεις

μεγάλες δομές: ο αθλητικός σύλλογος «Ηρόδικος», το Κέντρο Ημερήσιας Φροντίδας, με

διευθυντή τον Α. Ταξιλδάρη, και μια Κοινωνική Συνεταιριστική Επιχείρηση. Για την

τελευταία, αξίζει να αναφερθεί ότι πρόκειται για έναν σύλλογο της μορφής ΜΚΟ που

παράγει και πουλάει προϊόντα με κοινωνικό αντίκτυπο. Μάλιστα, τα έσοδα που

εξασφαλίζονται δεν πηγαίνουν σε ένα φυσικό πρόσωπο αλλά επωφελείται η ίδια η

ΚοινΣεπ για τις ανάγκες της. Άλλωστε, όπως αναφέρει ο κ. Ταξιλδάρης: «[...] όλα πρέπει να

έχουν, να συνδέονται με ένα κοινωνικό αντίκτυπο[...]».

Ερωτηθείς για τις παροχές του Συλλόγου προς τα μέλη του , ο Πρόεδρος αναφέρθηκε στην

αποκατάσταση των ατόμων με αναπηρία και στην ενημέρωσή τους για τα δικαιώματα τους,

αλλά και στην υποστήριξή τους σε θέματα που έχουν να κάνουν µε το δήμο με το κράτος .

Η σημασία των Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων

Σχετικά την προέλευση των πόρων για την υλοποίηση των δράσεων και γενικότερα για την

λειτουργία του Συλλόγου, ο Πρόεδρος επισήμανε ότι «ο κύριος κορμός των εργαζομένων

και των εξόδων πληρώνεται από το Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα ΕΣΠΑ της Περιφέρειας». Το

συγκεκριμένο Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα χρηματοδοτεί τη Δράση του Κέντρου Διημέρευσης

–Ημερήσιας Φροντίδας ατόμων με αναπηρία του Συλλόγου «Περπατώ». Το ΚΔΗΦ του

Συλλόγου παρέχει ολοκληρωμένο πρόγραμμα κοινωνικής φροντίδας και προστασίας

ατόμων με κινητική βλάβη. Οι υπηρεσίες που παρέχονται αφορούν την εφαρμογή

εξατομικευμένου πλάνου εκπαίδευσης, φροντίδας και αποκατάστασης και υπηρεσίες

πρώιμης παρέμβασης. Επισήμανε, επίσης, ότι εκτός από το συγκεκριμένο Ευρωπαϊκό

Πρόγραμμα, υπάρχουν κι άλλα, από τα οποία ο σύλλογος αντλεί χρήματα για εξοπλισμό ή

πληρωμές.

Παλαιότερα, ο σύλλογος είχε τη στήριξη του ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος, της VODAFONE

και της VISA. Τώρα όμως, η μεγαλύτερη οικονομική ενίσχυση παρέχεται στον «Περπατώ»

από τα Ευρωπαϊκά Προγράμματα, σε συνδυασμό με διάφορους χορηγούς, οι οποίοι

αναλαμβάνουν συνήθως την παροχή προϊόντων. Όπως δηλώνει, άλλωστε, και ο κ.

Ταξιλδάρης, «Όλες οι υπηρεσίες καλύπτονται από αυτά τα προγράμματα. Αυτό σημαίνει ότι

κανένα μέλος-ωφελούμενος εδώ δεν χρειάζεται να βάλει το χέρι στην τσέπη.»

Επομένως, η σημασία της συμβολής Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων στον αγώνα του

Συλλόγου «Περπατώ» για μια πιο προσβάσιμη κοινωνία κρίνεται καίρια. «Αυτό είναι το

βασικό μοντέλο» είπε ο Α. Ταξιλδάρης, , «να αντλούμε χρήματα από Ευρωπαϊκά

Προγράμματα και να μη βασιζόμαστε στον δήμο για χρήματα. Ο δήμος παρέχει το κτήριο

όπου στεγάζεται ο Σύλλογος και όλα τα έξοδά του κτηρίου.

Επίσης, ο Πρόεδρος του Συλλόγου θεωρεί ότι η οικονομική ενίσχυση της Ευρώπης παρέχει

ευκαιρίες για την υλοποίηση της προσβασιμότητας σε ευρωπαϊκά κράτη-μέλη που έχουν

κάποιο έλλειμμα σε πόρους και σχετικές δομές. «Αυτό το ουσιαστικό κομμάτι της

οικονομικής ενίσχυσης υπάρχει από την Ε.Ε», παραδέχεται, «και εμείς αυτό το έχουμε

κατανοήσει σαν σύλλογος και το εκμεταλλευόμαστε στο 100%». Μας εξήγησε, επίσης, τον

στόχο του Συλλόγου που επιτυγχάνεται χάρη στην βοήθεια της Ε.Ε, που δεν είναι άλλος από

την εκπαίδευση των ανάπηρων συμπολιτών μας ώστε να ανακτήσουν την λειτουργικότητά

τους, την αυτονομία τους και να επιτύχουν την ομαλή επιστροφή τους στην κοινωνία, και

όχι «[..] να κάνουμε ένα χώρο πάρκινγκ (ενν. με την χρηματοδότηση του ΕΣΠΑ) που απλά

θα φέρνουν οι οικογένειες τους αναπήρους θα τους αφήνουν εδώ».

Καταλήγοντας, ο Α.Ταξιλδάρης συμπέρανε πως «τα Ευρωπαϊκά Προγράμματα είναι ένα

φοβερό εργαλείο» για την ενίσχυση της προσβασιμότητας στις ευρωπαϊκές κοινωνίες, με

αναγκαία πάντα την τήρηση τόσο από τη χώρα μας όσο και από την Ευρωπαϊκή Ένωση

ορθολογικών κριτηρίων στην παροχή της οικονομικής ενίσχυσης στα διάφορα κράτη.

Αναπηρία, σχολείο, τοπική κοινωνία και οικογένεια

Ως προς τον τρόπο με τον οποίο θα έπρεπε ο εκπαιδευτικός να προσεγγίζει τη

διαφορετικότητα στο σχολικό περιβάλλον, ο Α. Ταξιλδάρης προτείνει μελέτη. Θεωρεί πως

«υπάρχουν δυνατότητες να διαβάσει κάποιος και να μάθει τι είναι το κοινωνικό μοντέλο

της αναπηρίας» αξιοποιώντας μελέτες κοινωνιολόγων και κοινωνικών λειτουργών Ελλήνων

και ξένων σχετικές με την ειδική αγωγή. «Οπότε ένας εκπαιδευτικός θεωρώ πως θα πρέπει

όταν είναι να προσεγγίσει αυτό το θέμα, θα πρέπει να μελετήσει», καταλήγει.

Σχετικά με τη συνδρομή της σχολικής κοινότητας στο έργο του Συλλόγου «Περπατώ», ο

Πρόεδρός του πιστεύει πως η κοινότητα μπορεί να ενημερωθεί και να ευαισθητοποιηθεί

για την αναπηρία μέσω εκπαιδευτικών προγραμμάτων που θα διοργανώνονται από τους

συλλόγους γονέων και κηδεμόνων, καθηγητών αλλά και από τα μαθητικά συμβούλια σε

συνεργασία με φορείς, όπως ο «Περπατώ». Ο τελευταίος με την δημιουργία

Παραολυμπιακού πάρκου στην Κομοτηνή, θέλει να προσεγγίσει τα σχολεία προκειμένου

να συμμετάσχουν στις δράσεις του και να ενημερωθούν σχετικά με την αξία της

εθελοντικής προσφοράς. «Για μας είναι πάρα πολύ σημαντικό», είπε, «να μπορούμε να

έχουμε εθελοντές νέους γιατί και κερδίζουμε χέρια αλλά και είναι πιο ουσιαστικό το

κομμάτι της εκπαίδευσης». Τόνισε, τέλος, ότι «ένα σχολείο πρέπει να είναι προσβάσιμο και

ανοιχτό για όλες τις βλάβες».

Σχολιάζοντας την αποδοχή που γνώρισε ο ίδιος από την τοπική κοινωνία και τη σημασία της

στην επιτυχία του, ο Α. Ταξιλδάρης σημείωσε πως ήταν αποτέλεσμα και των

κοινωνικοοικονομικών χαρακτηριστικών της οικογένειάς του, που ευνόησαν την

αποτελεσματική διαχείριση της αναπηρίας του και την αποκατάστασή του. «Πολύ γρήγορα,

περίπου 20 ημέρες μετά το ατύχημά μου» μας αφηγείται, « έφυγα στη Γερμανία και έκανα

αποκατάσταση, που με βοήθησε πάρα πολύ να μάθω και να αποδεχτώ την κατάστασή μου

και να ξέρω πώς να την αντιμετωπίσω. Σε πολλούς ανθρώπους δεν υπάρχει αυτή τη

δυνατότητα. Οπότε εγώ θεωρώ ότι δεν είμαι παράδειγμα και κίνητρο για τους υπόλοιπους

αναπήρους αλλά για την πολιτεία, για το τι πραγματικά θα περίμενε από έναν ανάπηρο

άνθρωπο, αν του έδινε όλα αυτά που εγώ εύκολα είχα σε αυτή την πορεία ως ανάπηρος

άνθρωπος».

Αν και αναγνωρίζει, λοιπόν, τον κρίσιμο ρόλο της οικογένειας σε όλες τις φάσεις της ζωής

ενός ανθρώπου, στο θέμα της αναπηρίας ο Α. Ταξιλδάρης θεωρεί την πολιτεία ως κύριο

φορέα της ευθύνης για τη διαχείρισή της. «Όταν δεν υπάρχει η συμβολή της πολιτείας στο

βαθμό που πρέπει να υπάρχει , δυστυχώς αναλαμβάνει χρέη η οικογένεια», επισημαίνει. Η

περίπτωση ατόμων με κινητική βλάβη στο κέντρο αποκατάστασης στο εξωτερικό, στο οποίο

βρέθηκε και ο ίδιος, τα οποία, με την οικογένεια παντελώς απούσα , κατάφεραν πάρα πολύ

εύκολα να φτάσουν σε επίπεδο αυτονομίας, αναδεικνύει τον καίριο ρόλο που μπορεί και

πρέπει να διαδραματίσει πολιτεία. «Οπότε αυτό το πράγμα δείχνει ότι ναι μεν η

οικογένεια είναι σημαντική και μπορεί να βοηθήσει αλλά δεν θα έπρεπε να είναι να

πέφτει το βάρος στην οικογένεια για να αντιμετωπίσει ή να στηρίξει μια κατάσταση

αναπηρίας ενός μέλους της».

Καθοριστικό θεωρεί ο Α. Ταξιλδάρης τον ρόλο της οικογένειας στην προετοιμασία των

παιδιών για την αντιμετώπιση ποικίλων δύσκολων καταστάσεων που επιφυλάσσει η ζωή. Ο

ίδιος αναγνωρίζει πως το ότι ανατράφηκε από την οικογένειά του ως αυτόνομο και

ανεξάρτητο άτομο ήταν πολύτιμο εφόδιο για τη διαχείριση της αναπηρίας του. «Για μένα

ήταν βασικός παράγοντας για το πώς θα αντιμετωπίσω τη νέα μου πραγματικότητα. Πάντα

είχα στο μυαλό μου ότι θα πρέπει να είμαι αυτόνομος», όπως δηλώνει. Γι’ αυτό θεωρεί ότιη

οικογένεια οφείλει να οπλίσει τα παιδιά με την αρετή της προσαρμοστικότητας και

καταλήγοντας προτείνει: «Να εκπαιδεύσουμε τα παιδιά μας να μάθουν να προσαρμόζονται

γιατί είναι το μεγαλύτερο αγαθό του ανθρώπου αυτή τη στιγμή, η προσαρμοστικότητα.

Αυτό είναι που μας κάνει και επιβιώνουμε μέχρι στιγμής επάνω στον πλανήτη γη».

Κάρρας Σοφοκλής, Κωνσταντινίδης Γιώργος, Λουρμπάκη Κωνσταντίνα, Παπαδοπούλου

Αναστασία, Παπακαλούδη Γαρυφαλλιά ( μαθητές και μαθήτριες της Β΄ Λυκείου του 2 ου ΓΕ.Λ.

Κομοτηνής και υποψήφιοι/-ες Πρέσβεις του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου)